Een zachtere mobiliteit voor een gezondere lucht
Zorg dragen voor de Brusselaars betekent zorgen voor een gezonde en aangename leefomgeving. En dat begint met het bieden van schone lucht. Op dit moment sterven jaarlijks echter bijna 1.000 Brusselaars vroegtijdig door luchtvervuiling, die vooral wordt veroorzaakt door het wegverkeer. In Brussel worden de door de WHO aanbevolen drempelwaarden voor verontreinigende stoffen in de meeste wijken bovendien ruim overschreden. Deze situatie is des te onaanvaardbaarder omdat vooral de meest kwetsbaren worden getroffen (kinderen, ouderen, zieken).
De manier waarop we ons in Brussel verplaatsen moet dus dringend worden herzien om ons Gewest duurzamer en gezonder te maken. We stellen dus alles in het werk om ervoor te zorgen dat iedereen in de toekomst over een oplossing beschikt die is aangepast aan zijn behoeften om zich vlot te verplaatsen zonder te vervuilen en zonder zijn gezondheid op het spel te zetten.
Om dat te bereiken, moedigen mijn collega Elke Van den Brandt en ik alle duurzame mobiliteitsalternatieven aan: openbaar vervoer, waarin we elk jaar bijna een miljard euro investeren om het dienstenaanbod te verbeteren, fietsinfrastructuur, transitparkings, gedeelde mobiliteit enzovoort. Onze openbare ruimten worden ook heringericht om wandelen en fietsen aangenamer en veiliger te maken, in het bijzonder voor kinderen.
Tegelijkertijd pakken we het probleem aan bij de bron door de meest vervuilende voertuigen geleidelijk uit het verkeer te halen. Dat is het doel van de lage-emissiezone (LEZ), die door de vorige regering is ingevoerd en die we nu versterken. Het tijdschema voor voertuigen die zijn toegelaten tot de LEZ is nu vastgesteld tot 2035, zodat degenen die besluiten een voertuig te kopen weten wat ze kunnen verwachten en vooruit kunnen plannen voor de komende jaren.
Om de Brusselse mobiliteit koolstofvrij te maken, moeten we uiteraard een laadnetwerk voor elektrische voertuigen uitrollen, zowel op als naast de openbare weg. In drie jaar tijd zijn we van tien laadpalen naar meer dan 2.000 gegaan, en er is alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat die toename zich de komende jaren versneld doorzet.
Om ervoor te zorgen dat alle Brusselaars die dat wensen voor alternatieve mobiliteitsoplossingen kunnen kiezen, hebben we tot slot de premies voor duurzame mobiliteit herzien, zowel voor professionals als voor particulieren, en de budgetten aanzienlijk verhoogd. Vanaf nu kunnen Brusselaars met een laag inkomen een verhoogde premie krijgen, en personen met ernstige moeilijkheden om zich te verplaatsen (houders van een parkeerkaart voor personen met een handicap en het BVT-statuut) krijgen een vrijstelling van de LEZ. Dat is essentieel als we een rechtvaardige en solidaire transitie naar duurzame mobiliteit willen garanderen.
Doelstellingen
- voldoen aan de aanbevelingen van de WHO op het gebied van luchtkwaliteit;
- het vervoer koolstofvrij maken tegen 2035;
- 22.000 laadpunten voor elektrische voertuigen installeren tegen 2035;
- zorgen voor een rechtvaardige transitie naar minder vervuilende mobiliteit.
Concrete maatregelen:
LEZ
- goedkeuring van het LEZ-tijdschema voor 2025-2035: duidelijk kader voor de actoren, grotere toegankelijkheid voor de Brusselse ziekenhuizen, goedkeuring van een stappenplan met tal van ondersteunende maatregelen;
- goedkeuring van verschillende LEZ-vrijstellingen: PBM met een leefloon, verhoging van de dagpassen (van 8 naar max. 24 per jaar), enz.
Begeleidingsmaatregelen
- hervorming van de Brussel’Air-premie (budget x 4, aangepast aan de inkomens van de mensen, verschillende extra mobiliteitsalternatieven);
- invoering van een Mobility Coach;
- hervorming van de LEZ-premie (budget x 4, tot 15.000 euro voor minder vervuilende bedrijfsvoertuigen, hervorming om de premie toegankelijk te maken voor leasing en voor PBM, enz.);
- invoering van een premie voor bakfietsen;
- Green Deal Duurzame Logistiek;
- Green Deal Gedeelde Mobiliteit;
- aanleg van een P+R aan het UZ Brussel;
- enorme investeringen in het openbaar vervoer: 1 miljard euro per jaar aan investeringen (d.w.z. 1/6 van de gewestelijke begroting) om het aanbod, de frequentie en de kwaliteit van het openbaar vervoer te verbeteren. Vrijwel gratis openbaar vervoer voor jongeren tot 25 jaar;
- 40 km nieuwe fietspaden.
Elektrische laadpalen
- goedkeuring van de Brusselse strategische visie;
- goedkeuring van de ordonnantie ‘Elektromobiliteit’ (reeksen laadpalen) + uitrol op de openbare weg (van 10 naar 600 laadpalen in 2022);
- goedkeuring van de besluiten ‘Verhoudingen’ en ‘Uitbatingsvoorwaarden voor parkings’: duidelijk kader voor laadpalen buiten de openbare weg;
- goedkeuring van MobiClick: aankoopcentrale voor overheden die laadpalen/voertuigen willen aankopen;
- goedkeuring van ChargyClick: project van reeksen laadpalen;
- projectoproep ‘Laadinfrastructuur’ (500.000 euro budget voor ongeveer 10 projecten van laadhubs).