De boekhouding van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
De wetgeving verplicht overheidsinstanties om een boekhouding bij te houden die in overeenstemming is met de geldende financiële voorschriften en normen. Hiertoe voeren de diensten van de Regering en de gewestelijke autonome bestuursinstellingen (ABI) een begrotingsboekhouding in relatie met de algemene boekhouding. Ze maakt een permanente opvolging mogelijk van de begrotingsuitvoering van elke boekhoudkundige entiteit. De begrotingsboekhouding berust op het principe van de éénjarigheid: enkel de ontvangsten en uitgaven die werden goedgekeurd zijn en geautoriseerd zijn binnen de grenzen van de begroting (vastgestelde rechten, vastleggingen en vereffeningen) worden ingeboekt. De algemene boekhouding is economisch van aard: ze omvat alle financiële verrichtingen, tegoeden, rechten, schulden en verplichtingen van de entiteit met betrekking tot het boekjaar. In dit kader, maakt het Gewest jaarlijks een inventaris op van de activa (vaste activa, voorraden, vorderingen en liquide middelen) en passiva (schulden) van haar vermogen. Op die manier komt hun waarde in de boekhouding overeen met hun werkelijke waarde op de gegeven datum.
De algemene rekening
De administratie Brussel Financiën en Begroting van de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel staat jaarlijks in voor het opstellen van de algemene rekening van de diensten van de Regering en de geconsolideerde algemene rekening van de gewestelijke entiteit.
Deze algemene rekeningen zijn samengesteld uit:
- een balans: hierin wordt de staat van de activa (dit wil zeggen de aanwending van de middelen: de bezittingen van de entiteit) en de passiva (dit wil zeggen de oorsprong van de middelen: het eigen vermogen, de schulden van de entiteit) op het einde van het afgesloten boekjaar (31 december N) en op het einde van het hieraan voorafgaande boekjaar (31 december N-1) weergegeven;
- een resultatenrekening: hierin worden de kosten en opbrengsten die betrekking hebben op het verlopen boekjaar weergegeven;
- een rekening van de rechten en verplichtingen buiten balans: hierin wordt de staat van de rechten en verplichtingen ten gunste en ten laste van de entiteit op het einde van het verlopen boekjaar weergegeven (bijvoorbeeld waarborgen, garanties, uitstaande budgettaire vastleggingen in het kader van overheids-opdrachten of subsidies, opschortende of ontbindende voorwaarden op subsidies, enz.);
- een samenvattende rekening van de begrotingsverrichtingen: overzichtstabel die de werkelijk gerealiseerde begrotingsverrichtingen weergeeft, gerangschikt per bestemming op basis van de economische classificatie, zowel wat ontvangsten als wat de uitgaven betreft;
- een bijlage: hierin vindt men toelichting terug, bijvoorbeeld op het vlak van het wettelijk kader dat van toepassing is op het verlopen boekjaar, de toegepaste waarderingsregels, detailgegevens omtrent de saldi op bepaalde boekhoudrekeningen, een verslag over de eventuele verkopen of andere vervreemdingen van roerende en onroerende goederen die in de loop van het boekjaar hebben plaatsgevonden, enzovoort.
- een uitvoeringsrekening van de begroting en haar bijlage: hierin wordt een overzicht gegeven van de tijdens het verlopen boekjaar in de begroting uitgevoerde ontvangsten en uitgaven ten opzichte van de gestemde kredieten.
U vindt hieronder een rubriek gewijd aan de algemene rekening van de diensten van de Regering, gevolgd door een rubriek gewijd aan de geconsolideerde algemene rekening van de gewestelijke entiteit.
De algemene rekening van de diensten van de Regering
Dit betreft de algemene rekening van de gewestelijke overheidsdiensten van Brussel.
Het omvat de gegevens van de volgende administraties: Brussel Connect IT, Brussel Economie en Werkgelegenheid, Brussel Financiën en Begroting, Brussel Internationaal, Brussel Huisvesting, Brussel Mobiliteit, Brussel Plaatselijke Besturen, Brussel Synergie, de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel Fiscaliteit, Urban.brussels en Talent.brussels.
Ze betreft tot slot ook de kabinetten van de ministers en staatssecretarissen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
De algemene rekening van de diensten van de Regering omvat bijgevolg bijvoorbeeld zowel fiscale ontvangsten uit belastingen als niet-fiscale ontvangsten, zowel uitgaven gelinkt aan overheidsopdrachten of subsidies als investeringen. Ze geeft een duidelijk beeld en inzicht in de financiële en budgettaire situatie van de diensten van de Regering.
Het omvat tevens een rapportering omtrent de tijdens het verlopen boekjaar toegekende overheidsopdrachten en een rekening van de niet in balans opgenomen rechten en verplichtingen.
In de bijlage vindt u tot slot bijkomende context bij gebeurtenissen van het verlopen boekjaar met een belangrijke financiële of budgettaire impact.
Voorlegging, goedkeuring en controle
Sinds 1 januari 2025, is de boekhouder van de diensten van de Regering belast met het opmaken en voorleggen van deze algemene rekening.
De algemene rekening wordt uiterlijk op 30 april van het jaar dat volgt op het jaar waarop zij betrekking heeft, overgemaakt aan de gewestelijke boekhouder. Ze wordt vervolgens uiterlijk op 31 mei van het jaar dat volgt op het jaar waarop zij betrekking heeft door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering goedgekeurd en via elektronische weg overgemaakt aan het Rekenhof.
Het Rekenhof is het externe controleorgaan dat belast is met de certificatie van de algemene rekening. Haar publicaties met betrekking tot het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunnen geraadpleegd worden op haar website, onder de rubriek Publicaties - Wetgevende niveaus - Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
De algemene rekening van de gewestelijke entiteit
De consolidatie betreft het samenvoegen van de financiële staten van verschillende entiteiten, waarbij deze worden gepresenteerd alsof ze één enkele entiteit vormen.
De algemene rekening van de gewestelijke entiteit betreft de geconsolideerde financiële staat van de diensten van de Regering en een twintigtal autonome bestuursinstellingen (waaronder bijvoorbeeld de MIVB, Brandweer Brussel (DBDMH) en Net Brussel).
De consolidatieperimeter wordt bepaald in functie van meerdere parameters en in functie van deze parameters, kan de lijst van geconsolideerde entiteiten per boekjaar verschillen.
Het wettelijke kader, evenals de toegepaste consolidatieperimeter en -modaliteiten worden telkens uitvoerig beschreven in de bijlage bij de betrokken algemene rekening.
De individuele algemene rekeningen van de geconsolideerde entiteiten vormen de basis voor de consolidatie.
De consolidatie gebeurt volgens de globale integratiemethode, waarbij de diensten van de Regering als hoofdentiteit worden beschouwd en de autonome bestuursinstellingen als filialen. Waar nodig, worden herclassificaties en herwerkingen doorgevoerd. Onderlinge verrichtingen worden geëlimineerd.
De geconsolideerde algemene rekening van de gewestelijke entiteit geeft een duidelijk beeld en inzicht in de financiële en budgettaire situatie van de gewestelijke entiteit in haar globaliteit.
Voorlegging, goedkeuring en controle
De gewestelijke boekhouder en zijn plaatsvervanger zijn belast met het opmaken en voorleggen van deze algemene rekening.
De algemene rekening wordt uiterlijk op 31 augustus van het jaar dat volgt op het jaar waarop zij betrekking heeft door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering goedgekeurd en via elektronische weg overgemaakt aan het Rekenhof.
Het Rekenhof is het externe controleorgaan dat belast is met de certificatie van de algemene rekening. Hun publicaties met betrekking tot het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunnen geraadpleegd worden op hun website, onder de rubriek Publicaties - Wetgevende niveaus - Brussels Hoofdstedelijk Gewest.