Gender

Gender mainstreaming is de manier waarop we beleid ontwikkelen op zo’n manier aanpassen dat het rekening houdt met de  verschillen in  gedragingen, wensen en noden tussen mannen en vrouwen. Het betekent dat de percepties, ervaringen, kennis en belangen van zowel vrouwen als mannen de beleidsvorming bepalen. Door op voorhand na te denken over de gevolgen van onze acties op mannen en vrouwen zorgen we ervoor zorgen dat de acties die uiteindelijk op “de markt” komen ook daadwerkelijk beiden bereiken.

Gendermainstreaming wordt door de ambtenaren van de gewestelijke overheidsdiensten toegepast op de strategische doelstellingen,  de strategische planningsinstrumenten, het budget, de overheidsopdrachten, de subsidies en de wetgevende teksten.

Download het plan voor gendermainstreaming en gelijkheid van vrouwen en mannen hieronder. 

Het BHG past gender mainstreaming toe in haar strategische doelstellingen, strategische planningsinstrumenten, overheidsopdrachten, subsidies en wetgevende teksten.  

De genderdimensie integreren betekent rekening houden met eventuele verschillen of bijzonderheden gelieerd aan gender. Voor je rekening kunt houden met eventuele verschillen tussen mannen en vrouwen moet je eerst hun situatie in kaart brengen.  Dit gebeurt bij voorkeur (maar niet uitsluitend) via statistieken en indicatoren. De statistieken en interne gegevens die we zelf produceren, verzamelen en bestellen worden nu al op basis van gender gescheiden. We publiceerden recent ook de brochure ‘ Gender in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest’ met genderstatistieken en -indicatoren binnen de gewestelijke bevoegdheidsdomeinen. Ook kwalitatieve studies kunnen helpen de juiste analyses te maken. Vandaar dat we een bibliografie opstelden met de belangrijkste genderstudies per gewestelijke bevoegdheid. 

Gender mainstreaming wordt verder in concreto toegepast op verschillende manieren afhankelijk van het “instrument”:  

Strategische doelstellingen:  voor elke bestuur van de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel en Instelling van Openbaar Nut worden doelstellingen uit de oriëntatienota gekozen die onderworpen worden aan een gedegen genderanalyse. De oriëntatienota omvat de kerndoelstellingen van de verschillende ministers en staatssecretarissen binnen één legislatuur. Door de genderdimensie in dit document te integreren zorgen we ervoor dat gender in de kern van het beleid komt. De doelstellingen en de genderanalyse worden opgenomen in het ‘gewestelijke plan’.  

Gender budgeting: alle basisallocaties worden onderverdeeld in één van de volgende categorieën: 1) zonder genderdimensie 2) een specifieke actie 3) een eventuele genderdimensie. Een basisallocatie is een groep van gelijkaardige kredieten/budgetlijnen. De basisallocaties uit categorie 3 worden onderworpen aan een genderanalyse. De basisallocaties uit categorie 2 worden opgenomen in een gendernota. Zo krijgen we een overzicht van het budget dat het BHG concreet investeert in gelijke kansen. De gendernota en de analyses worden als bijlage toegevoegd aan de algemene toelichting van het budget die jaarlijks aan het parlement wordt voorgelegd. 

Voor de andere instrumenten, overheidsopdrachten, subsidies, strategische planningsinstrumenten en wetgevende teksten:  de gelijke kansentest meet voor elke van de instrumenten de impact op 5 criteria waaronder gender.  

Twee keer per legislatuur wordt via een verslag een stand van zaken over gender mainstreaming overgemaakt aan het parlement. 

Gender mainstreaming is de manier waarop we beleid ontwikkelen op zo’n manier aanpassen dat het rekening houdt met de verschillen in gedragingen, wensen en noden tussen mannen en vrouwen. Het betekent dat de percepties, ervaringen, kennis en belangen van vrouwen en mannen de beleidsvorming bepalen, zonder te vervallen in genderstereotypering. 

In het kader van het Brussels Plan tegen geweld op vrouwen, willen we graag beroep doen op uw expertise rond gendergerelateerd geweld en gendergelijkheid.

Het is namelijk zo dat er heel wat opleidingen rond deze thema’s worden georganiseerd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, zowel door overheidsdiensten als door niet-gouvernementele organisaties.

We werken aan een kadaster van opleidingen om een beter beeld te krijgen van de bestaande initiatieven en vormingen; en zo de coördinatie tussen de actoren uit de sector te versterken en geen waardevolle kennis te zien verloren gaan.

Deze vraag kadert eveneens in de aanbevelingen van het Verdrag van de Raad van Europa inzake preventie en uitbanning van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld.

Organiseert u opleidingen? Dan stellen we het ten zeerste op prijs als u onderstaand formulier kan invullen.

Gender verwijst naar de sociaal-culturele invulling van het biologische verschil tussen mannen en vrouwen.
Het is een fluïde begrip. Wat in de ene samenleving of tijdperk geldt als mannelijk, kan in een andere samenleving of tijdperk als erg vrouwelijk worden beschouwd. 

Bijvoorbeeld in Pakistan is kleren herstellen vooral mannenwerk, in België is het een typisch vrouwenberoep. 

Mainstreaming: ‘Heersende stroming’ of ‘corebusiness’ zijn synoniemen voor mainstream. Mainstreaming betekent dan: opgenomen worden in de corebusiness van een organisatie. De corebusiness van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest omvat de materies waarvoor het bevoegd is: 

• ruimtelijke ordening (stadsplanning, stedenbouw, stadsvernieuwing, grondbeleid, bescherming van monumenten en landschappen) 
• wonen en huisvesting 
• leefmilieu, dierenwelzijn, waterbeleid en natuurbehoud 
• economie (economische ontwikkeling, buitenlandse handel) en tewerkstellingsbeleid 
• vervoer 
• openbare werken 
• energiebeleid 
• plaatselijke besturen (gemeenten, intercommunales, erediensten) 
• internationale betrekkingen 
• wetenschappelijk onderzoek 
• interne materie (IT, openbaar ambt, communicatie) 

Gender mainstreaming is “het (re)organiseren, verbeteren, ontwikkelen en evalueren van beleidsprocessen waarbij een perspectief van gendergelijkheid wordt ingebouwd in elk beleidsniveau en -fase door de actoren die het beleid maken” (Europese Raad). 

Onder gelijkheid van vrouwen en mannen wordt verstaan dat “alle mensen vrij zijn om hun persoonlijke vaardigheden te ontwikkelen en keuzes te maken, zonder beperkt te zijn door striktegenderrollen en dat respectievelijke gedragingen, wensen en noden van vrouwen en mannen op gelijke wijze gewaardeerd en aangemoedigd worden”.  (Europese Commissie)