Registratierechten

Neem dan contact op met de Open a new vensterFOD Financiën (Administratie Rechtszekerheid) die op heden de belasting beheert.

Registratierechten zijn een indirecte belasting die u moet betalen wanneer u een rechtshandeling laat registreren.

Registratie is het aanbieden van een akte (bijvoorbeeld een schenkingsakte) aan een registratiekantoor (FOD Financiën, Administratie Rechtszekerheid).  Formele registratie is in bepaalde gevallen wettelijk verplicht.  Sommige akten (bijvoorbeeld notariële verkoopaktes) brengen daarom altijd een betaling van registratierechten met zich mee. 

In de wetgeving zijn er heel veel verschillende belastingtarieven naargelang de aard van de rechtshandeling die u laat registreren. Er bestaan federale en gewestelijke registratierechten. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is bevoegd voor de volgende registratierechten:

1. registratierechten op de overdracht onder bezwarende titel van onroerende goederen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (verkooprechten);
2. registratierechten op de vestiging van een hypotheek op onroerende goederen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (hypotheekrechten);
3. registratierechten op de gehele of gedeeltelijke verdeling van onroerende goederen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (verdeelrechten);
4. registratierechten op de schenking onder levenden van roerende of onroerende goederen als de fiscale woonplaats van de schenker in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ligt (schenkingsrechten).

Sinds 2002 zijn de registratierechten een gewestelijke bevoegdheid. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bepaalt het tarief, de belastbare grondslag en de vrijstellingen.

De Federale Overheidsdienst Financiën voert op heden de dienst van de belasting uit voor rekening van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De FOD Financiën int dus de belasting en stort de inkomsten door naar het Gewest. Tot wanneer Brussel Fiscaliteit de dienst van de belasting overneemt blijven de federale administratieve procedures gelden.

Registratierechten op de overdracht onder bezwarende titel van onroerende goederen zijn indirecte belastingen die u moet betalen telkens als u bijvoorbeeld een ruil- of verkoopakte laat registreren. Algemeen gesteld betaalt u de belasting bij een overdracht onder bezwarende titel van de eigendom of het vruchtgebruik van onroerende goederen. 

De belasting komt bovenop de aankoopprijs van het onroerend goed.

Het tarief bedraagt 12,5%. Het verkooprecht wordt berekend op basis van de overeengekomen prijs (eventueel vermeerderd met kosten opgelegd aan de koper). Deze prijs mag niet lager zijn dan de venale waarde van het onroerend goed (de marktprijs van het onroerend goed, de verkoopprijs die het onroerend goed op de vastgoedmarkt kan opbrengen). 

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hoeft u onder bepaalde voorwaarden geen registratierecht te betalen op de eerste schijf van € 200.000. Meer informatie over dit zogenoemde abattement vindt u hier

Meer informatie

Raadpleeg de Externe linkfiscale fiche.

Bekijk de Open a new vensterwebsite van de FOD Financiën. 

Om hun aankoop te kunnen financieren sluiten kopers van een onroerend goed vaak ook een hypothecair krediet af. De kredietinstelling vestigt dan een hypotheek op het aangekochte onroerend goed of op een ander onroerend goed van de koper. Op de inschrijving van deze hypotheek is een belasting verschuldigd.

Het tarief van het registratierecht op de vestiging van een hypotheek op een onroerend goed in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bedraagt 1%. Het hypotheekrecht wordt berekend op basis van de sommen die door de hypotheek gewaarborgd zijn.

U moet ook registratierechten betalen bij de overdracht van een hypotheek op een onroerend goed in het Brussel Hoofdstedelijk Gewest. Het tarief hiervoor bedraagt ook 1% en wordt berekend op basis van de sommen die door de hypotheek gewaarborgd zijn.

Er is sprake van onverdeeldheid wanneer meerdere personen een eigendomsrecht hebben op eenzelfde onroerend goed zonder dat ieders aandeel nauwkeurig afgebakend is.

Voorbeeld 1: twee personen (A en B) erven van hun vader en worden in onverdeeldheid eigenaar van twee onroerende goederen uit de nalatenschap. Zolang er geen verdeling plaatsvindt, is niet afgebakend wat aan wie toekomt.

Voorbeeld 2: Bij een scheiding of overlijden kan het voorkomen dat een onroerend goed in onverdeeldheid blijft, ongeacht het huwelijksstelsel dat het koppel koos.

1. Wanneer personen in onverdeeldheid hun aandeel willen afbakenen moeten verdeelrechten betaald worden op de toewijzing door verdeling. De verdeling heeft declaratieve werking op de eigendom: ze wijst aan welke eigendom toebehoort aan elk van de mede-eigenaars.  

Voorbeeld: de erfgenamen A en B kunnen overeenkomen dat onroerend goed 1 aan A toebehoort en onroerend goed 2 aan B.

2. Wanneer personen in onverdeeldheid hun onverdeeld deel overdragen aan een mede-eigenaar, moeten verdeelrechten betaald worden op de afstand van onverdeelde delen. 

Voorbeeld 2: erfgenaam A kan zijn onverdeeld deel van onroerend goed 1 verkopen aan erfgenaam B. B moet dan verdeelrechten betalen.

Voorbeeld 2: bij een echtscheiding moet de persoon die in de woning wil blijven verdeelrechten betalen en het aandeel van de ex-partner overkopen.

Het tarief van de verdeelrechten bedraagt 1%. De belastbare grondslag varieert naargelang de akte al dan niet een einde maakt aan de onverdeeldheid:

• Als de afstand van eigendom geen einde maakt aan de onverdeeldheid tussen alle mede-eigenaars van het onroerend goed, wordt het verdeelrecht geheven over de waarde van het overgedragen aandeel.

Voorbeeld: A, B en C zijn elk voor 1/3 eigenaar van een onroerend goed met een waarde van € 300.000.

A draagt haar eigendomsrecht over aan B (1/3 = € 100.000). Het verdeelrecht bedraagt dan 1% van € 100.000 (waarde van het overgedragen deel). B betaalt dus € 1000.

• Als de afstand van eigendom een einde maakt aan de onverdeeldheid tussen alle mede-eigenaars van het onroerend goed, wordt het verdeelrecht geheven over de waarde van het onroerend goed.

Voorbeeld: als enkele jaren later B haar eigendomsrecht overdraagt aan C (2/3 = € 200.000), maakt dit een einde aan de onverdeeldheid tussen B en C, want C wordt eigenaar van alle delen samen. Het verdeelrecht bedraagt dan 1% van € 300.000 (waarde van het onroerend goed). C moet dus een verdeelrecht van € 3000 betalen.

Net als bij de registratierechten op de overdracht onder bezwarende titel van onroerende goederen, wordt de belastbare grondslag bepaald door de overeengekomen waarde, maar mag deze waarde niet lager zijn dan de venale waarde.

Meer informatie

Raadpleeg de Externe linkfiscale fiche.

Een schenking is een overeenkomst waarbij een persoon - de schenker - aan een ander persoon - de begunstigde - een deel van het vermogen overdraagt om niet, met andere woorden zonder tegenprestatie.

Een schenking kan schenkingsrechten met zich meebrengen.

Deze rechten verschillen naargelang het gaat om de schenking van roerende of onroerende goederen.

Bij schenkingen van onroerende goederen, is een schenkingsrecht verschuldigd met een progressief tarief per schijf dat afhangt van de familieband tussen schenker en begunstigde. De tarieven zijn:

Schenkingen van onroerende goederen moeten altijd bij notariële akte gebeuren. Die akte moet geregistreerd worden.

Bij schenkingen van roerende goederen, bedraagt het schenkingsrecht:

• 3% als schenker en begunstigde in directe lijn verwant zijn, met elkaar gehuwd zijn of wettelijk samenwonen, of al minstens 1 jaar feitelijk samenwonen;
• 7% in alle andere gevallen.

Schenkingen van roerende goederen bij notariële akte moeten geregistreerd worden. Ze worden dus altijd volgens bovenstaande tarieven belast.

Wie onroerende goederen schenkt zonder een notariële akte en zonder de schenking te registreren, hoeft geen registratierecht te betalen.  Let op: Als de schenker overlijdt binnen de 3 jaar na de schenkingsdatum, komt het bedrag van de schenking bij de nalatenschap van de overledene en moet de begunstigde een successierecht betalen dat gevoelig hoger is.

Voor beide types schenkingen (roerende en onroerende goederen) wordt het schenkingsrecht berekend op de venale waarde van de geschonken goederen, zonder aftrek van kosten. Bovendien wordt het schenkingsrecht berekend op het bruto-aandeel van de begunstigden.

Voorbeeld: 

Een oom geeft aan zijn twee neven een kunstwerk met een waarde van € 140.000. Elke neef krijgt de helft. Ze krijgen dus allebei € 70.000. Het schenkingsrecht bedraagt dan tweemaal € 4.900.

Meer informatie

Raadpleeg de Open a new vensterfiscale fiche.

Bekijk de Open a new vensterwebsite van de FOD Financiën