Rijopleiding en rijexamen voor rijbewijs A1/A2/A

Om op de openbare weg te mogen rijden, hebt u een rijbewijs nodig.

Voor de volgende voertuigen heeft u een rijbewijs A1 nodig: 

• motoren: cilinderinhoud van maximaal 125 cc en 11 kW. Verhouding vermogen/gewicht: minder dan 0,1 kW/kg
• driewielers: maximaal 15 kW, cilinderinhoud van minimaal 50 cc of een snelheid van minimaal 45 km/uur

Voor de volgende voertuigen heeft u een rijbewijs A2 nodig: 

• maximaal 35 kW, verhouding vermogen/gewicht: minder dan 0,2 kW/kg

Voor de volgende voertuigen heeft u een rijbewijs A nodig: 

• motoren: minimaal 35 kW, ook met zijspan
• driewielers: minimaal 15 kW

Dit rijbewijs kunt u behalen door:

• Eerst een theoretisch examen af te leggen na een opleiding door uzelf of via een rijschool.
• Door te leren rijden. U heeft de keuze tussen 2 opleidingstrajecten: rijschool met rechtstreekse toegang tot de twee delen van het praktisch examen of combinatie van rijschool en zelfscholing. 
• Het praktisch rijexamen bestaat uit 2 delen: een proef op een terrein zonder verkeer en een proef op de openbare weg.

Rijbewijzen in bankkaartmodel werden voor het eerst afgeleverd in juli 2010 in enkele pilootgemeenten en vanaf 2013 in alle gemeenten. Rijbewijzen in bankkaartmodel hebben een administratieve geldigheid van 10 jaar en dus moeten de eerste rijbewijzen hernieuwd worden. Iedereen heeft de plicht om de administratieve einddatum van zijn rijbewijs zelf op te volgen en de hernieuwing van zijn rijbewijs op tijd aan te vragen.

U voorbereiden op het theoretisch examen kan op twee manieren: door zelfstudie of door lessen te volgen in een erkende rijschool met een minimumduur van 12 uren.

Voordelen van een opleiding via een erkende rijschool:

• De lesgever is op de hoogte van de allerlaatste wetgeving.
• Het is een volledige opleiding waarin alle aspecten van het examen aan bod komen.
• Mogelijkheid om de meerkeuzevragen te oefenen zoals op het examen op computers die ter beschikking staan in de autorijscholen.
• Didactisch leerproces en visuele voorstellingen.
• Afgifte van een certificaat.

• Wet betreffende de politie over het wegverkeer
• Wegcode
• De overtredingen per graad
• Belang van de oplettendheid en van de houding ten opzichte van andere weggebruikers
• Reactietijd en gedragsveranderingen bij de bestuurder ten gevolge van alcohol, drugs en geneesmiddelen, gemoedsgesteldheid en vermoeidheid
• De belangrijkste principes voor het bewaren van afstand, remafstand en wegligging van het voertuig in uiteenlopende weers- en wegomstandigheden
• Verkeersrisico’s bij verschillende wegomstandigheden, zoals veranderingen door de weerstoestand en het tijdstip van de dag of de nacht
• Kenmerken van de verschillende soorten wegen  
• Specifieke risico’s in verband met de onervarenheid van andere weggebruikers en in verband met de kwetsbaarste categorieën van weggebruikers, zoals kinderen, voetgangers, fietsers en personen met beperkte mobiliteit
• Risico’s in verband met deelneming aan het verkeer en het besturen van diverse voertuigtypes en in verband met het verschillende gezichtsveld van de bestuurders van deze voertuigen
• Administratieve reglementering in verband met het gebruik van het voertuig
• Gedrag bij ongevallen en maatregelen om hulp te verlenen aan verkeersslachtoffers
• Veiligheidseisen met betrekking tot het voertuig, de lading en de passagiers
• Voorzorgsmaatregelen bij het verlaten van het voertuig
• De mechanische onderdelen die voor de rijveiligheid van belang zijn: in staat zijn de meest voorkomende defecten te ontdekken aan de stuurinrichting, wielophanging, remmen, banden, verlichting en richtingaanwijzers, reflectoren, achteruitkijkspiegels, voorruit en ruitenwissers, uitlaatsysteem, veiligheidsgordels en geluidstoestel
• Veiligheidsinrichtingen van de voertuigen, met name gebruik van de veiligheidsgordels, hoofdsteunen en veiligheidsvoorzieningen voor kinderen
• Regels voor het milieuvriendelijke gebruik van het voertuig: alleen toeteren indien nodig, matig brandstofgebruik, beperking van uitlaatgassen
• Veiligheid in tunnels
• Gebruik van beschermende uitrusting, zoals handschoenen, schoeisel, kleding en helm
• Zichtbaarheid van motorrijders voor medeweggebruikers
• Specifieke risico’s in verband met uiteenlopende wegomstandigheden, met bijzondere aandacht voor gladde delen van het wegdek, zoals putdeksels, wegmarkeringen zoals strepen en pijlen, tramrails
• Mechanische onderdelen die voor de verkeersveiligheid van belang zijn, met bijzondere aandacht voor de noodstopschakelaar, het oliepeil en de ketting

Vanaf de leeftijd van 17 jaar en 9 maanden mag u deelnemen aan het theoretisch examen.

Opgelet: het theoretisch examen is 3 jaar geldig. U moet rekening houden met de minimumleeftijd om aan het praktische examen deel te nemen:

• categorie A1 : 18 jaar
• categorie A2 : 20 jaar
• categorie A : 24 jaar (22 jaar indien u al minstens 2 jaar in het bezit bent van een rijbewijs A2)

Het examen kost 15 euro. 

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn er twee examencentra: Open a new vensterAnderlecht en Open a new vensterSchaarbeek.

Examenverloop: een audiovisuele proef met 50 meerkeuzevragen op de computer in het Nederlands of Frans. Om te slagen moet u minstens 41/50 halen.

Opgelet:

• Indien u al minstens 2 jaar in het bezit bent van een rijbewijs A1, bent u vrijgesteld van het theoretisch examen A2
• Indien u al minstens 2 jaar in het bezit bent van een rijbewijs A2, bent u vrijgesteld van het theoretisch examen A

Speciale sessies van het theoretisch examen: enkel op afspraak.

• Examens met een tolk voor de talen Duits of Engels,aangeduid door het examencentrum en vergoed door de kandidaat.
• Examens met een doventolk, aangeduid door het examencentrum en vergoed door de kandidaat.
• Is uw mentale of intellectuele vermogen of graad van alfabetisme ontoereikend? Dan kunt u vragen om het examen af te leggen in een speciale sessie. Om tot een speciale sessie toegelaten te worden, moet u een getuigschrift of attest van een centrum voor leerlingenbegeleiding, een openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn, een instituut voor buitengewoon onderwijs, een centrum voor observatie of begeleiding of een centrum voor beroepsoriëntering voorleggen.

Geslaagd voor het theoretisch examen? Dan ontvangt u een getuigschrift dat 3 jaar geldig is. U moet het praktische examen dus afleggen binnen de 3 jaar nadat u geslaagd bent voor het theoretisch examen.

Uitsluiting: wordt u betrapt op bedrog? Dan bent u niet geslaagd en mag u gedurende een periode van één jaar niet meer deelnemen aan dit examen. Verstoort u door uw gedrag het verloop van het examen? Dan bent u niet geslaagd en mag u gedurende een periode van zes maanden niet meer deelnemen aan dit examen.

Er zijn twee verschillende mogelijkheden:

• Rechtstreekse toegang via rijschool: minstens 12 uur rijschool en 2 onderdelen van het rijexamen afleggen (terrein + openbare weg)
• Combinatie van rijschool en zelfscholing:
  • 1ste stap: minstens 9 uur rijschool 
  • 2de stap: slagen in het examen op privéterrein
  • 3de stap: stage met een voorlopig rijbewijs (vrije begeleiding)
  • 4de stap: examen op de openbare weg na minstens 1 maand stage

Indien u uw examen op de openbare weg met de rijschool wil afleggen, moet u 3 uur extra opleiding volgen. 

Hebt u al 2 jaar een rijbewijs voor categorie A1 of A2 en wilt u een rijbewijs voor respectievelijk categorie A2 of A? Dan moet u minstens 4 uur rijschool volgen. 

Hebt u al 2 jaar een rijbewijs A1 of A2 voor een automatisch geschakelde motor en wilt u een rijbewijs voor een handgeschakelde motor behalen? Dan moet u minimaal 6 uur rijschool volgen. 

Tweemaal na elkaar niet geslaagd voor het praktijkexamen op terrein of voor het praktijkexamen op de openbare weg? Dan moet u verplicht de praktijkopleiding van twee uren volgen in een erkende autorijschool. Een certificaat van deze opleiding is noodzakelijk om het examen opnieuw af te leggen. De lessen die gevolgd werden vóór de gefaalde examens komen niet in aanmerking. 

De minimumleeftijd om het praktisch examen te kunnen afleggen bedraagt:

• Categorie A1: 18 jaar
• Categorie A2: 20 jaar
• Categorie A: 24 jaar (22 jaar indien u al minstens 2 jaar in het bezit bent van een rijbewijs A2)

Om toegelaten te worden tot het praktisch examen, moet u minder dan drie jaar ervoor geslaagd zijn voor theoretisch examen.

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn er twee examencentra: Open a new vensterAnderlecht en Open a new vensterSchaarbeek.

Het praktische examen bestaat uit 2 delen: een proef op een afgesloten terrein en proef op de openbare weg.

De kosten hangen af van welk examen u aflegt:

• Enkel praktische proef op het privé terrein: 14,00 euro
• Volledig praktijkexamen: 36,00 euro
• Enkel praktische proef op de openbare weg: 31,00 euro
• Volgvoertuig: 19,00 euro
• Retributiebijslag: 25,00 euro

Als u de opleiding volledig via de rijschool hebt gevolgd, hebt u rechtstreeks toegang tot de twee proeven van het examen (terrein + openbare weg).

Als u geopteerd hebt voor de combinatie van rijschool en zelfopleiding, moet u eerst slagen voor de proef op een afgesloten terrein. Vervolgens ontvangt u een voorlopig rijbewijs dat 1 jaar geldig is. Na minstens 1 maand stage, kan u de proef op de openbare weg afleggen.

Om de proef op een afgesloten terrein af te leggen, moet u:

• minder dan drie jaar ervoor geslaagd zijn in het theoretisch examen
• het vereiste minimumaantal lesuren in een rijschool gevolgd hebben volgens uw situatie

Verloop:

Eerst verifieert de examinator of u uw uitrusting correct draagt, of u de nodige voorzorgen neemt bij het afstappen van uw voertuig en vraagt hij u voorafgaande controles uit te voeren (bedieningen en beknopte technische controle).

Daarna moet u achtereenvolgens volgende manoeuvres uitvoeren:

• Motorfiets van de standaard halen, zonder hulp van de motor de motorfiets verplaatsen door ernaast te lopen, de motorfiets achterwaarts parkeren in het parkeervak en de motorfiets weer op de standaard plaatsen
• Wegrijden uit een parkeervak
• Slalom
• In lussen rijden
• Bocht bij een snelheid van 30 km/u, daarna ontwijken bij een snelheid van 50 km/u en precisieremmen
• Stapvoets rijden
• S-bocht
• Bocht bij een snelheid van 30 km/u, daarna versnelling tot 50 km/u en plots remmen

Geldigheid: het welslagen voor deze proef blijft een jaar geldig.

Om de proef op de openbare weg af te leggen, moet u:

• minder dan drie jaar ervoor geslaagd zijn voor het theoretisch examen
• minder dan een jaar ervoor geslaagd zijn voor de proef op een afgesloten terrein
• het vereiste minimumaantal uren les bij een rijschool gevolgd hebben volgens uw situatie en/of een stage van minstens 1 maand volbracht hebben met een voorlopig rijbewijs

Verloop:

U legt een rit van dertig minuten in het verkeer af.

U rijdt voor de examinator, die u volgt op de motor. U staat met hem in contact via radioverbinding.

U wordt beoordeeld op basis van de volgende rubrieken en beoordelingsaspecten:

Rubrieken:

• Wegrijden
• Rechte wegen
• Bochten
• Kruispunten
• Veranderen richting/rijstrook
• Invoegen/uitvoegen
• Inhalen/kruisen
• Speciale verkeerssituaties
• Stoppen, parkeren, opnieuw invoegen

Beoordelingsaspecten:

• Bediening van het voertuig
• Toepassen verkeersregels
• Plaats op de weg
• Kijktechniek
• Aangepaste snelheid
• Defensief rijden
• Sociaal rijgedrag

Tweemaal na elkaar niet geslaagd voor het praktijkexamen op terrein of voor het praktijkexamen op de openbare weg? Dan moet u verplicht de praktijkopleiding van twee uren volgen in een erkende autorijschool. Een certificaat van deze opleiding is noodzakelijk om het examen opnieuw af te leggen. De lessen die gevolgd werden vóór de gefaalde examens komen niet in aanmerking.