LGBTQIA+

Brussel heeft net als veel andere metropolen een rijke schakering aan LGBTQIA+ gemeenschappen die zich thuis voelen in de hoofdstad. Het acroniem staat voor: lesbiennes, gays, biseksuelen, trans, queer, intersekse personen en de A voor allies (bondgenoten), aseksueel, aromantisch of agender. De + staat voor de inclusie van iedereen die niet in de vorige categorieën werd benoemd.

Seksuele oriëntatie, gender identiteit, genderexpressie en interseksevariaties zijn een deel van de identiteitsbeleving, naast andere aspecten zoals leeftijd, handicap, sociale afkomst en situatie, etnisch-culturele achtergrond,… Het is een gelaagd gegeven.

Deze rijke diversiteit stelt ons voor specifieke grootstedelijke uitdagingen: het garanderen van een veilige en stimulerende woon- en werkomgeving voor iedereen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, in respect voor mekaar en waarbij de inclusie van iedereen wordt gegarandeerd. Daarbij zijn positieve rolmodellen en zichtbaarheid van diversiteit cruciaal. Spijtig genoeg zijn er geregeld meldingen van homo- en transfobie, dit zowel haatmisdrijven, hate speech als discriminatie op woon- en werkvlak. Bovendien zijn er grote verschillen tussen de LGBTQIA+-gemeenschappen wat discriminatie en agressie betreft.  Dit is niet enkel een Brussels probleem, daarom dat het Brussels Gewest betrokken is in internationale samenwerkingsverbanden als het Rainbow Cities Netwerk en in projecten als Equalcities en het pilootproject rond onder-rapportering van LGBTQIA+ hatecrimes in samenwerking met BPV en RainbowHouse.

Om alles op een goede manier te coördineren is er het Brussels actieplan voor de inclusie van LGBTQIA+-personen 2022-2025. Dit plan werd ontwikkeld op basis van een grondige evaluatie van het vorige SOGI-actieplan 2017-2020 samen met experten en een 25-tal middenveldorganisaties. Voor het huidige plan werden een 6-tal werkgroepen georganiseerd samen met de diverse administraties en kabinetten.

Ondanks de vooruitgang op vlak van de gelijke kansen voor de LGBTQIA+ gemeenschappen in de laatste decennia en de goede score voor België in het jaarlijkse ILGA-rapport, blijven LGBTQIA+ personen geregeld geconfronteerd met verbale agressie, pesterijen, vooroordelen, fysieke agressie, discriminatie enzovoort. Deze vaststelling geldt evenzeer voor LGBTQIA+ in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Uit de Externe linkCrime Survey van 2019 is gebleken dat het merendeel van de respondenten zich in het openbaar aanpast en probeert niet herkent te worden als LGBTQIA+ uit angst voor de agressie. Veel LGBTQIA+ personen zijn gewend geraakt aan geweld en is er een beperkte aangiftebereidheid, ook omwille van de angst voor een tweede traumatisering tijdens de aangifte door onbekendheid van de politie met de complexe thematieken. Het gaat dan over het gevoel dat de politie de feiten niet ernstig zal nemen, gebrek aan vertrouwen, gevoel van straffeloosheid, en vrees voor negatieve reacties bij outing, of het feit dat de slachtoffers niet out zijn, en dit mogelijk ook niet wensen te doen om diverse redenen. Het concept van outing is een sterk westerse benadering. Daarnaast is er een probleem van het seponeren van veel dossiers, iets dat momenteel door UNIA in samenwerking met de KBS wordt bestudeerd.

Een van de hoofddoelstellingen van het Brussels actieplan is een betere gegevensverzameling en gegevensbeheer van gevallen van LGBTQIA+-fobie. Hierdoor werd samen met het Brussels Observatorium voor Preventie en Veiligheid, en RainbowHouse een project opgezet in april 2019, om klachten op zeer laagdrempelige manier te registreren bij een vzw. Deze benadering is een pilootproject en tevens een primeur gezien het probleem van de drempel naar de politie niet enkel een Brussels probleem is, maar evenzeer in andere Europese steden ervaren wordt. Daarnaast wordt er onderzoek gedaan door UNIA samen met de Koning Boudewijn Stichting naar de reden waarom zoveel dossiers bij de parketten worden geseponeerd.

Sinds 2016 is het Brussels Hoofdstedelijk Gewest officieel lid van het Rainbow Cities Network.

Het Rainbow Cities Netwerk wordt gevormd door beleidsmedewerkers uit steden die een actief LGBTQIA+-beleid voeren. Momenteel bestaat het Rainbow Cities Network uit Externe linkvijfendertig steden (juni 2021), zowel Europese als niet-Europese. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest maakt voor de periode 2018 tot 2022 deel uit van de stuurgroep van het Netwerk.

Uitwisseling van best practices en beleidsinitiatieven zijn de belangrijkste doelstellingen van dit netwerk. Daarnaast geeft het netwerk de mogelijkheid om samenwerkingsverbanden met andere steden op te zetten, zoals het geval is in het kader van het Externe linkEurope4Citizens project on LGBTI Policy Guidelines, waarbij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een van de initiatiefnemers is en de host van het eerste van een reeks van vijf events (in juni 2021). De volgende events zijn in Berlijn, Cork, Aarhus en Kotor.

Meer info over het netwerk en de activiteiten via Externe linkdeze link

Op 17 mei 1990 schrapte de WHO, de wereldgezondheidsorganisatie, homoseksualiteit uit de lijst van geestesziekten. Sindsdien heeft de holebi-en transgendergemeenschap deze dag uitgeroepen tot de Internationale Dag Tegen Homofobie, Bifobie en Transfobie (IDAHOT). Elk jaar worden in het Brussels Gewest meerdere activiteiten door het middenveld georganiseerd, alsook verschillende gebouwen in de kleuren gezet, met belichting of vlaggen. 

Om het niet-traditionele of regenboog-familieleven in Brussel beter te begrijpen en de moeilijkheden van de LGBTQIA+ personen in de kijker te zetten, maakten BOZAR, VICE en equal.brussels in 2020 de video 'Colours of the Rainbow: We are Family'. In deze documentaire deelden leden van de LGBTQIA+-gemeenschap deelden hun ervaringen.  

In 2019 heeft equal.brussels samen met Brussel Preventie & Veiligheid, en RainbowHouse een Externe linkpilootproject gestart rond de melding van LGBTQIA+ phobe incidenten.

Volgens de Externe linkFRA-enquête uit 2019 wordt slechts ongeveer 20% van de haatmisdrijven aangegeven.

Volgens de Crime Survey (een kwalitatief onderzoek uit 2019 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest naar het algemene gevoel van veiligheid binnen de LGBTQIA+ gemeenschappen, en de motieven om geen aangifte te doen van haatmisdrijven) gaan de meest kwetsbare en minst zichtbare groepen, die vaker blootstaan aan intersectionele discriminatie, bijna nooit naar de politie. De redenen om geen aangifte te doen, zijn divers: de vrees niet serieus genomen te worden, het risico op nog meer discriminatie en retraumatisering; de angst om een coming-out te doen door de aangifte; de veronderstelling dat het geen verschil zou maken, de gewenning aan een bepaald niveau van geweld en discriminatie.

Aangezien deze criminele feiten zelden bij de politie worden aangegeven, maakt het inschakelen van een vereniging die dicht bij de doelgroep staat en makkelijker een vertrouwensrelatie kan opbouwen, het mogelijk om:

• de drempel naar aangifte te verlagen. – slachtoffers een plaats te bieden waar naar hen wordt geluisterd en waar zij empathie kunnen krijgen (een safer space met personen die op de hoogte is van de problematiek en van de levenservaringen)
• gegevens te verzamelen die elders nog niet zijn verzameld omwille van de grote onder-rapportering
• toegang te krijgen tot de verhalen en de bredere context van wat er is gebeurd, in plaats van voornamelijk kwalitatieve gegevens
• de slachtoffers beter bewust te maken van het belang van het indienen van een officiële klacht (met de mogelijkheid het eerder ingevulde formulier te gebruiken om niet opnieuw het gehele verhaal te moeten doen.