Wat doet de gemeente?
Welke bevoegdheden hebben de gemeenten?
Als politieke autoriteit heeft een gemeente op haar grondgebied een ruime autonomie bij het uitoefenen van haar bevoegdheden. Hier staat tegenover dat ze onderworpen is aan de controle van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering via het Bestuur Plaatselijke Besturen.
In grote lijnen is een gemeente actief op drie grote domeinen:
-
De gemeentelijke initiatieven:
- opstellen van gemeentelijke verordeningen over diverse aangelegenheden zoals openbare parken, openbare netheid, stedenbouw, kerkhoven. Meer informatie over de online diensten van uw gemeente vindt u op de IRISbox-pagina van deze portaalsite
- uitbouwen en ter beschikking stellen van infrastructuur voor de burgers: gemeentescholen, kinderdagverblijven, sportcentra, culturele centra
- belastingheffing via belastingreglementen
- onderhoud en renovatie van de openbare ruimten die worden beheerd door de gemeente (bepaalde openbare ruimten vallen onder de bevoegdheid van het Gewest): openbare wegen, voetpaden, pleinen, openbare tuinen
- alle andere initiatieven die op lokaal niveau belangrijk zijn voor de gemeente: straathoekwerkers, avondopleidingen, verzustering, activiteiten voor senioren enz.
- Door de wet voorgeschreven diensten: burgers kunnen voor deze diensten terecht bij hun gemeentebestuur, maar de gemeente beschikt hierbij niet over de autonome beslissingsbevoegdheid: ze is door de federale en gewestelijke wetgeving verplicht om deze diensten aan te bieden. Het gaat hier bijvoorbeeld om burgerlijke stand, de uitreiking van rijbewijzen enz.
-
Financiële en politieke bijdrage aan andere openbare instellingen:
- Iedere gemeente beschikt over een Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW), dat rechtspersoonlijkheid bezit, een bestuur heeft en autonoom beheerd wordt. Een deel van de financiële middelen komt echter van de gemeentelijke begroting en de politieke organen van de twee instellingen onderhouden nauwe contacten.
- Een gemeente kan zich ook verenigen met andere gemeenten om diensten aan te bieden via een intercommunale, bijvoorbeeld op het gebied van energie of muziekscholen.
- De gemeente speelt een vooraanstaande rol bij het veiligheidsbeleid door middel van een financiële en politieke bijdrage in de politiezones.
- De gemeente heeft vertegenwoordigers in bepaalde organen die belast zijn met het beheer van de erediensten, waarvoor ze de tekorten voor haar rekening neemt: katholieke, protestantse en anglicaanse kerkfabrieken en joodse geloofsgemeenschappen.